Το Κοινωνικό ΕΚΑΒ (ακρώνυμο για το Κοινωνικό Ελληνικό Κλιμάκιο Άμεσης Βοήθειας), είναι μια ανεξάρτητη κοινωνική οργάνωση με στόχο την καταπολέμηση κάθε μορφής κοινωνικού αποκλεισμού. Η ονομασία «Κοινωνικό ΕΚΑΒ» παραπέμπει στην έννοια της αντιμετώπισης των έκτακτων αναγκών, όπου βρίσκονται άτομα κοινωνικά περιθωριοποιημένα, κυριολεκτικά τραυματισμένα στην κοινωνική τους υπόσταση.
Ιδρύθηκε το 2016 στην Ελλάδα από μια ομάδα ιατρών, υγειονομικών, νομικών, δημοσιογράφων, κοινωνικών και πολιτικών επιστημόνων, που είχαν ήδη πλούσια εμπειρία στην κοινωνική δράση και τις εθελοντικές ανθρωπιστικές αποστολές. Βασικό κίνητρο για την ίδρυσή του, υπήρξε η ανάγκη συμβολής στην αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών της κρίσης, που μαστίζει παρατεταμένα την χώρα μας, σπρώχνοντας στο περιθώριο της οργανωμένης κοινωνίας όλο και περισσότερους συμπολίτες μας, καθώς και η συμβολή στην περίθαλψη των πιο ευάλωτων ομάδων προσφύγων, όπως είναι τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία και οι απομονωμένες γυναίκες.
Πηγή έμπνευσης αποτέλεσε το "SAMU Social", το οποίο ιδρύθηκε το 1993 στο Παρίσι από πρώην μέλη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (το SAMU είναι το αντίστοιχο, στην Γαλλία, του ελληνικού ΕΚΑΒ). Στόχος του SAMU Social είναι κυρίως η περίθαλψη των άστεγων στις μεγαλουπόλεις, μέσω κινητών μονάδων, αποτελούμενων από κοινωνικό λειτουργό και νοσηλευτή, και η σταδιακή κοινωνική τους επανένταξη.
Στόχος του είναι να προσεγγίσει και να βοηθήσει ανθρώπους και ομάδες που έχουν χάσει τη δυνατότητα να ικανοποιήσουν οι ίδιοι τις βασικές τους ανάγκες (στέγαση, σίτιση, υγειονομική φροντίδα κλπ.), με αποτέλεσμα πολλές φορές να αδυνατούν ακόμα και να ζητήσουν βοήθεια, εβρισκόμενοι σε βαθιά απόγνωση. Τέτοιες ομάδες είναι οι άστεγοι, τα παιδιά του δρόμου, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες χωρίς χαρτιά. Στην Ελλάδα της παρατεταμένης κρίσης, τα άτομα αυτά πληθαίνουν και η κοινωνική περιθωριοποίηση χτυπάει πλέον πολλαπλές ομάδες του παγκόσμιου πληθυσμού.
Η οργάνωση δρα μέσω κινητών ομάδων, που παρέχουν μια πρώτη φροντίδα, υγειονομική, ψυχολογική, στον τόπο όπου εντοπίζονται οι άνθρωποι που την έχουν ανάγκη. Πρώτος στόχος είναι η δημιουργία μιας ανθρώπινης επικοινωνίας, η οποία αξιοποιείται ώστε να οδηγήσει σταδιακά σε κοινωνική επανένταξη. Επιπλέον οργανώνει χώρους φιλοξενίας, όπου τα απομονωμένα άτομα μπορούν να βρουν φροντίδα, παρέα, να κοινωνικοποιηθούν και να διεκδικήσουν εκ νέου τα δικαιώματά τους. Στους χώρους φιλοξενίας παρέχεται συμβουλευτική υποστήριξη για θέματα ιατρικά, υγειονομικά, ψυχολογικά, νομικά και εκπαιδευτική υποστήριξη.
Το Κοινωνικό ΕΚΑΒ είναι οργάνωση δράσης, ανεξάρτητη από κάθε πολιτικό, θρησκευτικό, κυβερνητικό ή άλλο φορέα, και με ισχυρή αναφορά στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και στις αξίες της Ελευθερίας, της Ισότητας και της Αλληλεγγύης, όπως διατυπώνονται στον Χάρτη Αρχών της Οργάνωσης.